Schagen ligt in het noordwesten van West-Friesland in de provincie Noord-Holland, nog net binnen de West-Friese Omringdijk. Schagen is onderdeel de gemeente Schagen, Skagen in het West-Fries, ook wordt Skagen wel “Magnusvest” genoemd naar de legendarische ridder Magnus van Schagen, die aan de kruistochten heeft deelgenomen.
In documenten uit 989 werd Schagen al genoemd, als graaf Dirk de tweede en zijn vrouw in zes Scagha gelegen hoeven overdraagt aan de graaf van Egmond. Er is dan nog geen dorp, maar wel aanwijzingen voor bewoning op de terpen in de omgeving in de 10e en 11e eeuw.
Als onderdeel van een bestuurlijke hervorming van West-Friesland, krijgt Schagen in 1415 stadsrechten, in 1426 werd een deze echter weer afgenomen door Filips van Bourgondië vanwege de opstelling van Schagen in de Hoekse en Kabeljouwse twisten. Filips de Goede gaf Schagen in 1427 te leen aan zijn oom Willem de bastaard, hij verleende Schagen één nieuw stadsrecht, liet een slot bouwen en ging daar wonen. In 1456 kreeg Schagen alle eerder verloren stadsrechten terug van Filips van Bourgondië, Willem liet daarop een kerk bouwen gewijd aan Sint-Christoforus. In 1463 kreeg Schagen het recht op het houden van twee jaarmarkten en in 1603 het recht op een jaarlijkse paardenmarkt.
In de 18e eeuw stond het kasteel van Schagen langdurig leeg en raakte ernstig in verval. De restanten van het kasteel werden in 1827 gesloopt, de twee hoektorens bleven staan. Een toren deed dienst als gevangenis, de andere werd cipierswoning. In 1992 maakte de Initiatiefgroep Slot Schagen plannen voor het braakliggend terrein achter de torens. Slot Schagen keerde terug in het centrum van de stad. Een replica van de voormalige ridderzaal wordt nu gebruikt voor allerlei activiteiten, de bovenverdiepingen zijn in gebruik als hotel. In de beide torens is een museum gevestigd.
De in de 15e eeuw gebouwde kerk brandde in 1895 af, direct daarna werd begonnen met de bouw van de huidige kerk. Het Neogotische gebouw heeft een aantrekkelijk grote toren en fraaie natuurstenen hoekpartijen en glas-in-loodramen. In 1925 heeft men het interieur heringedeeld waardoor de verhoudingen in de kerk sterk zijn verstoord. De kerk gebouwd op een terp domineert het midden van het fraaie marktplein waar vele oude panden te vinden zijn.
Schagen kan niet meeprofiteren van de grote bloei die omliggende steden doormaken in de Gouden eeuw. Door inpoldering, de aanleg van de spoorlijn tussen Alkmaar en Den Helder en de komst van de veemarkt kwam Schagen in de 19e eeuw economisch weer tot bloei. Na de Tweede Wereldoorlog zakte de welvaart in maar rond 1960 ging Schagen weer Floreren
De ligging vlak bij de kust en duingebied zorgt voor toerisme in de zomer. In het voorjaar bloeien de bollenvelden tussen Schagen en de kust, er liggen talrijke fiets- en wandelroutes in de regio.
