Baarle-Nassau is een dorp in het zuiden van Nederland in de provincie Noord-Brabant. Hoewel het dorp misschien niet heel erg mooi is, is het zeker wel erg bijzonder. Baarle-Nassau hoort bij Baarle-Hertog.
De gemeente Baarle-Nassau is erg vervlochten met de Belgische gemeente Baarle-Hertog. Binnen het grondgebied van Baarle-Nassau liggen enkele Belgische enclaves die horen bij Baarle-Hertog. Om het nog ingewikkelder te maken liggen er binnen die Belgische enclaves ook weer Nederlandse enclaves die weer bij Baarle-Nassau horen. De landsgrens loopt dus zigzag door het hele dorp. Wie vanaf boven de kaart van beide gemeentes bekijkt ziet een lappendeken van enclaves en Belgisch en Nederlands grondgebied. De grens loopt soms zelfs dwars door gebouwen en huizen. In sommige gevallen zelfs door de voordeur. In heel het dorp is de grens met witte kruisjes en grenspalen aangegeven, wat een erg bijzonder zicht geeft. Alle stukken België en Nederland samen vormen het dorp Baarle.
Baarle-Nassau heeft een bijzondere ontstaansgeschiedenis die terug gaat tot de 12e eeuw. In deze eeuw was Nederland nog een lappendeken van verschillende vorstendommen. Stukken land werden in leen gegeven en echt landsgrenzen zoals we nu kennen bestonden nog niet. Het kon best zijn dat vier naburige dorpen allen naar een andere heer moesten luisteren. In deze tijd probeerde de Hertog van Brabant te voorkomen dat de Graaf van Holland te veel macht kreeg in het zuiden van Nederland. Hertog Hendrik van Brabant gaf, in ruil voor zijn trouw en steun, de Heer van Breda Godfried van Schoten stukken land in en rondom Baarle te leen. Hij kon niet alles te leen geven omdat sommige stukken al een andere leenman hadden en omdat hij bepaalde stukken zelf wilde houden om tol en belasting over te heffen. Zo ontstond de lappen deken. Vanaf 1400 noemden de inwoners in de gebieden die bij Breda hoorde zich Baarle-Nassau.
De bijzondere situatie in Baarle zorgde door de geschiedenis heen voor vele bijzondere situaties. Het dorp was een geliefde smokkelroute. Aangezien de grens altijd dichtbij is was het makkelijk smokkelwaar van de ene naar de andere kant te krijgen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Baarle ook het toneel van spionage praktijken. Door de versplinterde grens was het gemakkelijk vijandelijke berichten te sturen naar het bezette België. In de jaren tachtig gebruikte Nederlanders en Belgen het dorp om te kopen wat bij het buurland goedkoper en of makkelijker te krijgen was. De Nederlanders tankten hun auto’s vol en kochten sigaretten. De Belgen togen massaal naar de seks shops in het Nederlandse Baarle Nassau.
