Hulst is een van de best bewaarde vestingsteden van Nederland en ligt in Zeeuws-Vlaanderen, provincie Zeeland. Hulst grenst aan België en profileert zich als de meest Vlaamse stad van Nederland.
Hulst wordt genoemd in de bekende middeleeuwse epos “Van den vos Reynaerde”, dit is op vele plaatsen terug te vinden in het stadje zelf. De geschiedenis van Hulst wordt in de stad verteld door Pagadders, dit zijn kleine beeldjes verspreid door de stad. Deze Spaanse soldaatjes waren te klein om te vechten, ze werden ingezet om geld te innen zodat de soldaten hun loon kregen. De beeldjes zijn ingezet om de jeugd spelenderwijs kennis te laten maken met de geschiedenis van Hulst.
De nederzetting Hulst, ontstaan in de 11e eeuw, kreeg in het jaar 1180 handelsprivileges van de Vlaamse graaf Filips van Elzas om tolvrij handel te kunnen drijven met Vlaanderen. Hulst ontwikkelde zich tot een belangrijke handelsstad en ging zich bezig houden met zoutwinning en lakenhandel. De stadsrechten werden in 1350 uitgebreid en de verdedigingswerken werden aangelegd. Tijdens de Gentse opstand, ook wel zoutoorlog genoemd, werd Hulst vrijwel volledig verwoest. Nadat in 1585 het omliggende gebied onder water was gezet, werd het Hellegat de nieuwe haven met een directe verbinding naar zee. In 1591 werd door Maurits van Nassau, de latere prins van Oranje, de stad bevrijd. Vijf jaar later vond een nieuw beleg plaats en werd Hulst veroverd door Albertus van Oostenrijk, de stad werd door de Spaansgezinde voorzien van uitgebreidere vestingwerken, zoals ze nu nog te bewonderen zijn. In 1645 veroverde de Staatse troepen, onder leiding van Frederik van Nassau, de stad opnieuw. Onder bewind van Frederik was handel op de Schelde richting Antwerpen verboden en kwam de handel richting Vlaanderen stil te liggen. Er brak een moeilijke tijd aan en de haven richting de Schelde slibde dicht. Tot de Vrede van Munster maakte geheel Zeeuws-Vlaanderen deel uit van het Graafschap Vlaanderen en was dochterstad van Gent.
Bij de wapenstilstand van 1830 werd de provinciegrens als scheidslijn gebruikt, alleen Hulst was nog in Belgische handen. De stad werd door de Belgische regering toebedeeld aan het arrondissement Dendermonde, de vesting werd in 1845 door de stad Dendermonde aangekocht. Na 1860 werd bebouwing buiten de vesting mogelijk en er kwam een spoorwegstation dat in 1952 werd opgeheven. In 1944 werd Hulst door de Poolse pantserdivisie bevrijdt. Sindsdien is de stad en het grondgebied van de gemeente sterk uitgebreid. Nu heeft Hulst een beschermd stadsgezicht, de stad telt 68 rijksmonumenten.
Tegenwoordig huist het museum van Hulst in het ’s-Landshuis. Het was gemeentehuis van het platteland rond Hulst “het Hulster Ambacht” en er werd recht gesproken.
Het Refugium van Baudeloo is een van de oudste gebouwen van Hulst, het was een vluchthuis voor monniken uit het buiten gebied. Het pand heeft door de eeuwen heen ook dienst gedaan als gouverneurswoning, klooster, hospitaal, en pensionaat. Het gebouw heeft een karakteristieke toren, de Pagaddertoren.
Het Refugium van Cambron werd gebruikt als toevluchtsoord voor de Cisterciënzer monniken van Cambron, deze orde had veel bezittingen in het land van Hulst. Na het vertrek van de monniken is het gebouw lang als burgemeesterswoning in gebruik geweest. Het pand heeft vooral aan de zijgevel van het gebouw authentieke details.
Het Refugium Ten Duin was het toevluchtsoord van de Cisterciënzer monniken van de welvarende abdij Ten Duin die in de late middeleeuwen het gebied rond Hulst hebben ingepolderd. Huis Ten Duin was ook woonhuis van de schout, van de commissaris van politie. Het was voorzien van een gevangenis, het Steen genaamd en het heeft dienst gedaan als jeneverstokerij. Tegenwoordig is het gebouw particulier bezit.
In 1528 gaf Karel V toestemming voor de bouw van het stadhuis, bedoeld als zetel voor het stadsbestuur. Het gebouw huisde ook de waag, een overdekte markt en de woning van de conciërge. Daar er ook recht werd gesproken was er een gevangenis voor het tijdelijk opsluiten van gevangenen. Op de toren van het gebouw zie je een adelaar en een kroon, de symbolen van de keizer. De vier ingemetselde wapenstenen in de voor- en achtergevel komen uit de toren van de basiliek die in 1876 afbrandde.
De Sint-Willibrordusbasiliek is in de wijde omtrek te zien. Het imposante gebouw is in Brabants-Gotische stijl gebouwd. De grootte van het gebouw, de grillige hoekige vormen en de gebrandschilderde ramen maken het gebouw indrukwekkend. De opvallende toren is meerdere malen beschadigd en opnieuw opgebouwd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte het bovenste gedeelte van toren ernstig beschadigd, architect Jan Brouwer is ontwerper van de huidige toren. Vier engelen waken over Hulst en omstreken.
Hulst heeft nog vier bestaande stadspoorten: de Dubbele poort aan de noordkant, de Bagijnepoort aan de oostkant, de Gentsepoort aan de zuidelijke kant van de vestingen en de Bolwerckpoorte. Deze laatste is de bijzonderste van de vier. Het was zowel een land- als waterpoort, wat het een zwak punt vormde in de verdediging van Hulst. In 1506 werd een ingenieus bouwwerk gerealiseerd met twee ophaalbruggen voor landverkeer, de schepen voeren eronder door. Eind 16e eeuw werd de poort zwaar beschadigd door een beleg van de stad, de resten werden onder nieuwe wallen bedolven. Halverwege de 20e eeuw werden de resten blootgelegd en gerestaureerd.
Vanaf de 14e eeuw werd Hulst beschermd door een gracht en aarden wal. Hulst is door de eeuwen heen meerdere keren verovert en steeds werden de stadswallen verbeterd en uitgebreid. Tegenwoordig kun je wandelen over een 3,5 kilometer lange stadswal en gracht rondom de stad.
